ΤΟ ΚΑΡΝΑΒΑΛΙ ΤΩΝ ΖΩΩΝ - ΣΕΝ ΣΑΝ
Μια ωραία και διαφορετική ιδέα για την περίοδο των καρναβαλιών είναι να ακούσουμε με τα παιδιά το Καρναβάλι των ζώων του Camille Sean Sans. Είναι μια δραστηριότητα που "κουμπώνει" και με το καρναβάλι και με τα ζώα και με τη μουσική και τα μουσικά όργανα και μπορούμε να τη κάνουμε με οποιαδήποτε από τις παραπάνω αφορμές. Το "Καρναβάλι των ζώων" είναι ένα έργο που περιγράφει διάφορα ζώα μεσα από μουσικές συνθέσεις και μουσικά όργανα διαφορετικά για το κάθε ζώο.
Λίγα λόγια για το έργο:
Το έργο το συνέθεσε ο Camille Sean Sans το Φεβρουάριο του 1886 , όσο βρισκόταν σε διακοπές σε ένα Αυστριακό χωριό. Αρχικά δημιουργήθηκε για ορχήστρα δωματίου που αποτελούνταν από φλάουτο, πίκολο, κλαρινέτο, 2 πιάνα, ξυλόφωνο, κρυσταλόφωνο και 2 βιολιά, βιόλα, τσέλο και κοντραμπάσο, αλλά σήμερα συνήθως παίζεται από μια συμφωνική ορχήστρα και μεταλλόφωνο που αντικαθιστά το σπάνιο μουσικό όργανο κρυσταλόφωνο. Ο συνθέτης πίστεψε ότι το συγκεκριμένο έργο θα έβλαπτε τη φήμη του ως σοβαρού συνθέτη και δεν επέτρεψε να παιχτεί το έργο δημόσια (εκτός από το κομμάτι ο Κύκνος) όσο ζούσε. Μόνο στενοί του φίλοι είχαν ακούσει ολόκληρο το έργο όπως ο Λιστ. Ο Σεν Σαν ωστόσο άφησε εντολή να παιχτεί ολόκληρο μετά το θάνατο του κι έτσι παίχτηκε για πρώτη φορά δημόσια το Φεβρουάριο του 1922 και από τοτε είναι ένα από τα πιο διάσημα έργα του. Είναι μάλιστα αγαπημένο έργο από δασκάλους που έχουν να κάνουν με μικρά παιδιά μαζί με το έργο του Προκόφιεφ «Ο Πέτρος και ο λύκος» και το έργο του Μπρίτεν «Οδηγός Ορχήστρας για νέους». Είναι συχνό φαινόμενο να τα συναντάμε και τα 3 μαζί σε cd για μικρά παιδιά.
ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ:
1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ
Έγχορδα ( βιολιά, βιόλες, βιολοντσέλα και κοντραμπάσα) και 2 πιάνα.
Τα πιάνα παίζουν το ρόλο της φωνής του λιονταριού.
2. ΚΟΤΕΣ ΚΑΙ ΠΕΤΕΙΝΟΙ:
Βιολιά και βιόλες, 2 πιάνα και κλαρινέτο.
Αυτό το κομμάτι περιγράφει κότες που τσιμπολογούν τα χόρτα για να βρουν τροφή. Το κλαρινέτο παίζει μικρά σόλο. Το πιάνο παίζει ένα θέμα που περιγράφει τη φωνή του κόκορα.
3. ΓΑΪΔΟΥΡΙΑ (ΓΡΗΓΟΡΑ ΖΩΑ)
2 πιάνα
Τα ζώα σ’ αυτό το κομμάτι τρέχουν, γεγονός που φαίνεται από τη συνεχή κίνηση πάνω κάτω και από τα 2 πιάνα.
4. ΧΕΛΩΝΕΣ
Έγχορδα και πιάνο.
Πρόκειται για ένα ελαφρώς σατυρικό κομμάτι που αρχίζει με το πιάνο. Τα έγχορδα παίζουν το θέμα από το πασίγνωστο Καν-καν από την οπερέτα του Όφενμπαχ «Ο Ορφέας στον κάτω κόσμο».
5. Ο ΕΛΕΦΑΝΤΑΣ
Κοντραμπάσα και Πιάνο.
Το πιάνο παίζει ένα θέμα που θυμίζει βαλς και το κοντραμπάσο κρατάει τη μελωδία από πίσω. Όπως και με το προηγούμενο κομμάτι και εδώ πρόκειται για ένα μουσικό αστείο αφού η μελωδία είναι από κομμάτι του Μέντελσον και από κομμάτι του Μπερλιόζ . Και τα δυο αυτά κομμάτια είχαν γραφτεί για μουσικά όργανα που παίζουν ψηλά και ο Σεν Σαν τα μεταφέρει σε χαμηλούς τόνους και «βαριά» όργανα της ορχήστρας όπως το κοντραμπάσο.
6.ΚΑΓΚΟΥΡΟ
2 πιάνα
Περιγράφει καγκουρό με το χαρακτηριστικό πηδηχτό περπάτημά τους.
7. ΕΝΥΔΡΙΟ
Έγχορδα (χωρίς κοντραμπάσο) , 2 πιάνα, φλάουτο και κρυσταλλόφωνο
Είναι από τις πιο πλούσιες μελωδίες του έργου. Το φλάουτο κρατάει τη μελωδία και οι ήχοι που βγάζουν το πιάνο και το κρυσταλλόφωνο παραπέμπουν στην ηρεμία και το υγρό στοιχείο του ενυδρείου.
8. ΖΩΑ ΜΕ ΜΑΚΡΙΑ ΑΦΤΙΑ
2 βιολιά
Είναι το μικρότερο σε διάρκεια κομμάτι. Τα βιολιά προσπαθούν να μιμηθούν τη χαρακτηριστική φωνή του γαϊδάρου.
9. Ο ΚΟΥΚΟΣ ΣΤΟ ΒΑΘΟΣ ΤΟΥ ΔΑΣΟΥΣ
2 πιάνα και κλαρινέτο
Το κλαρινέτο παίζει συγκεκριμένο μουσικό μοτίβο μιμούμενο το χαρακτηριστικό κου – κου.
10. ΠΤΗΝΟΤΡΟΦΕΙΟ
Έγχορδα, πιάνο και φλάουτο
Τα έγχορδα παίζουν «στο βάθος» προσπαθώντας να μιμηθούν ήχους της ζούγκλας. Το φλάουτο παίζει το πουλάκι και οδηγεί τη μελωδία ενώ τα πιάνα παίζουν τα άλλα πουλάκια από το βάθος.
11. ΠΙΑΝΙΣΤΕΣ
Έγχορδα και πιάνα
Αυτό το κομμάτι αναφέρεται σε κάτι που δεν είναι εύκολο το κοινό να το δει πιανίστες να εξασκούνται στις κλίμακες. Το κομμάτι θυμίζει etudes του Hanon και του Cherny στην ουσία δείχνει την εξάσκηση του πιανίστα και τα έγχορδα υποστηρίζουν τη μελωδία από πίσω.
12. ΑΠΟΛΙΘΩΜΑΤΑ
2 πιάνα, έγχορδα, κλαρινέτο και ξυλόφωνο
Εδώ ο Σεν Σαν μιμείται ένα δικό του κομμάτι το «Μακάβριος χορός» στο οποίο χρησιμοποιεί το ξυλόφωνο για να περιγράψει τους σκελετούς και τον τρόπο που τα κόκαλα χτυπούν μεταξύ τους και κρατάνε το ρυθμό. Επίσης κι άλλες γνωστές μελωδίες ακούγονται σ’ αυτό το κομμάτι όπως το “Twinkle twinkle little star” και λίγο από την άρια από την όπερα του Ροσίνι «Ο κουρέας της Σεβίλλης».
13. Ο ΚΥΚΝΟΣ
2 πιάνα κ τσέλο
Αυτό είναι με διαφορά το πιο γνωστό κομμάτι όλου του έργου. Οι τσελίστες συχνά το επιλέγουν για να δείξουν τις ικανότητές τους. Το ρομαντικό σόλο του τσέλου που περιγράφει την αργή κίνηση του κύκνου πάνω στα νερά της λίμνης.
14. ΦΙΝΑΛΕ
Όλα τα όργανα μαζί
Κάποια από τα μοτίβα των προηγούμενων κομματιών ακούγονται στο φινάλε. Το λιοντάρι , τα μουλάρια, οι κότες και τα καγκουρό.
ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ
Αυτό που μπορούμε να κάνουμε με τα παιδιά είναι να το δούμε σαν ένα παιχνίδι που μπορούν να δουλέψουν τη φαντασία τους και να δημιουργήσουν.
Αυτό που μπορούμε να κάνουμε αρχικά είναι να τους βάζουμε να ακούνε ένα - ένα τα κομμάτια και να προσπαθούν να μαντέψουν σε ποιο ζώο αναφέρεται το καθένα.
Στη συνέχεια μπορούμε να συνδέσουμε τα μουσικά όργανα με τα ζώα και να παίξουμε με τις καρτέλες. Αντιστοιχίζουμε κάθε καρτέλα με μουσικό όργανο με το ζώο στο οποίο αντιστοιχεί.
Φτιάχνουμε μια ιστορία για κάθε μουσικό κομμάτι με βάση τα ζώα που περιγράφονται κάθε φορά.
Προσπαθούμε να σκεφτούμε γιατί ο συνθέτης διάλεξε το συγκεκριμένο κάθε φορά μουσικό όργανο για να περιγράψει το συγκεκριμένο ζώο.
Ζωγραφίζουμε το αγαπημένο μας μουσικό κομμάτι του έργου.
Φτιάχνουμε διάφορα αξεσουάρ από χαρτόνι και δραματοποιούμε το κάθε κομμάτι ντυμένοι σαν τα ζώα που περιγράφονται στο έργο (ταιριάζει πολύ αυτή η δραστηριότητα την περίοδο του καρναβαλιού αφού μεταμφιεζόμαστε).
Χορεύουμε στο ρυθμό του κάθε κομματιού σαν να είμαστε τα ζωάκια που περιγράφει.
Σε γενικές γραμμές είναι ένας τρόπος να συνδέσουμε την κλασσική μουσική, τα μουσικά όργανα, τα ζώα και το καρναβάλι με δημιουργικές δραστηριότητες και κάπως διαφορετικές από ότι συνηθίζουμε στο νηπιαγωγείο την περίοδο του καρναβαλιού.
Στο παρακάτω pdf αρχείο θα βρείτε όλο το υλικό για να το εκτυπώσετε:
