ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗ ΕΚΦΡΑΣΗ ΣΤΗΝ ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗ ΗΛΙΚΙΑ
Στον τομέα της δημιουργικής έκφρασης δεν περιλαμβάνεται μόνο η ζωγραφική κι ας είναι το πρώτο πράγμα που μας έρχεται στο μυαλό όταν ακούμε την έκφραση δημιουργική έκφραση.
Τα παιδιά αυτής της ηλικίας έχουν μια φυσική ανάγκη να εκφραστούν και να δημιουργήσουν. Η έκφραση αυτή μπορεί να εμφανίζεται με τη μορφή λέξεων ή με τη μορφή της ζωγραφικής και των τεχνών γενικότερα – χορό, μουσική, γλυπτική και δραματικού παιχνιδιού. Μπορεί ακόμη να έχει τη μορφή ιδεών όπως το να κοιτάνε ένα πρόβλημα από μια άλλη σκοπιά και να βρίσκουνε μια πραγματικά υπέροχη λύση, να αντιμετωπίζουνε τις συγκρούσεις με τους συμμαθητές και το να παίρνουν αποφάσεις και να επιδεικνύουν ηγετικά ταλέντα.
Μέσω της γλώσσας, των τεχνών και της έκφρασης των ιδεών, τα παιδιά είναι σε θέση να γίνονται δημιουργικά χωρίς να στεναχωριούνται για το τι θα πουν οι άλλοι – ένα άγχος που συχνά μας κυριεύει ως ενήλικες και καταστρέφει τη διάθεσή μας για δημιουργία. Όπως είπε και ο Πάμπλο Πικάσσο: « Κάθε παιδί είναι ένας καλλιτέχνης. Το πρόβλημα είναι πώς να παραμείνει καλλιτέχνης όσο μεγαλώνει.»
ΤΙ ΜΠΟΡΟΥΜΕ ΝΑ ΚΑΝΟΥΜΕ:
Να επιδεικνύουμε μια θετική στάση απέναντι στη δική μας δημιουργικότητα. Ακόμη κι αν δεν πιστεύουμε ότι είμαστε καλλιτέχνες ή ότι έχουμε καλλιτεχνική φλέβα, καλό είναι να μοιραζόμαστε την αγάπη μας για την τέχνη ή να δημιουργούμε κάτι μαζί με το παιδί μας.
Να δίνουμε στο παιδί μας το δώρο του χρόνου. Η δημιουργικότητα δεν πρέπει να βιάζεται, καλό είναι επομένως να αφήνουμε το παιδί μας να ολοκληρώνει το έργο του με τους δικούς του ρυθμούς.
Να προσφέρουμε μια ποικιλία δημιουργικών υλικών στο παιδί. Πλαστελίνες, μαρκαδόρους, κόλλες και χαρτικά σε προσβάσιμους από το παιδί χώρους ώστε να μπορεί να τους χρησιμοποιεί όποτε επιθυμεί χωρίς τη δική μας βοήθεια.
Να αναγνωρίζουμε τις προσπάθειες του παιδιού. Ας θυμόμαστε ότι δημιουργικότητα δεν σημαίνει να δημιουργούμε κάτι συμβατικά όμορφο. ΤΟ παιδί αυτής της ηλικίας ενδιαφέρεται περισσότερο για τη διαδικασία που θα το οδηγήσει στη δημιουργία και αυτό είναι το κομμάτι που πρέπει να ενθαρρύνουμε. Η μεγάλη σημασία στο αποτέλεσμα μπορεί να κάνει το παιδί να αισθανθεί ότι δεν μπορεί να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις των ενηλίκων.
Να εκθέτουμε σε κοινή θέα τις δημιουργίες τις δικές σας και των παιδιών σας, ώστε να αποκτήσουν την αξία.
Να φέρουμε σε επαφή το παιδί με τη μουσική. Ακόμη κι αν δεν έχουμε μια μεγάλη συλλογή από cd μπορούμε απλά να ανοίξουμε το ραδιόφωνο και σίγουρα θα βρούμε μουσικές να διασκεδάσουμε.
Να ενσωματώσουμε μουσική και κίνηση, προσαρμόζοντας την ένταση και το ρυθμό της μουσικής ανάλογα με την εκάστοτε δραστηριότητα.
Να έχουμε μια συλλογή από ρούχα, καπέλα και παπούτσια – ένα μικρό βεστιάριο - για παιχνίδια ρόλων, τα οποία θα κρατάμε μέσα σε ένα κουτί σε συγκεκριμένο σημείο.
Να πηγαίνουμε μαζί με τα παιδιά σε μουσεία, γκαλερί, βιβλιοθήκες και βιβλιοπωλεία. Η τέχνη δεν είναι μόνο για τους μεγάλους!
ΜΙΑ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ:
Ανοίξτε απλά το ραδιόφωνο και χορέψτε!
Μπορείτε να βρείτε οποιοδήποτε είδος μουσικής επιθυμείτε στο ραδιόφωνο… κλασσική, παραδοσιακή, ροκ, λαϊκή. Μπορεί ακόμα να θυμάστε την πρώτη φορά που το παιδί σας σηκώθηκε και κινήθηκε στο ρυθμό της μουσικής. Το μόνο που έκανε ήταν να ανεβοκατεβαίνει με το ρυθμό. Τώρα σαν νήπιο μπορεί να κάνει πολύ περισσότερες κινήσεις και με πιο εκλεπτυσμένο τρόπο. Μπορεί να κάνει στροφές, να κινεί τα χέρια του , να κινείται από τη μια μεριά του χώρου στην άλλη κ.α Όλοι μπορούμε να κινηθούμε με το ρυθμό της μουσικής, είτε είμαστε όρθιοι, είτε είμαστε καθιστοί. Να κάνουμε μεγάλες ή μικρές κινήσεις. Να κινηθούμε γρήγορα ή αργά. Να κινηθούμε σαν κάποιο ζώο ή σαν ρομπότ. Να χορέψουμε σαν μπαλαρίνα. Μπορούμε ακόμη να φοράμε τα κανονικά μας ρούχα ή να ντυθούμε με ρούχα «για χορό». Ο χορός είναι μια πολύ καλή δραστηριότητα για τα μικρά παιδιά αλλά και για τους γονείς! Και φυσικά δεν ξεχνάμε να γελάμε και να το διασκεδάζουμε!
ΠΩΣ ΜΠΟΡΕΙ Ο ΧΟΡΟΣ ΝΑ ΒΟΗΘΗΣΕΙ ΣΤΗΝ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΗΣ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗΣ ΕΚΦΡΑΣΗΣ
Επειδή, ο χορός είναι κάτι που όλοι μπορούμε να είμαστε καλοί σε αυτό, είναι μια δημιουργική δραστηριότητα που δεν κρίνεται ούτε ενέχει υποκειμενικές συγκρίσεις. Μπορεί να εκφράσει μια ποικιλία συναισθημάτων και να βοηθήσει τα παιδιά να εκφράσουν τις εμπειρίες τους. Είναι παιγνιώδης δραστηριότητα και μπορεί να χρησιμοποιηθεί για αναπαράσταση ιστοριών, διαθέσεων αλλά και ιδεών. Όταν δε, προσθέσουμε και μουσικά όργανα (ντέφι, ξυλάκια, κουδουνάκια) ο χορός γίνεται μια δραστηριότητα που χρησιμοποιεί εργαλεία δημιουργικότητας και πάει την εμπειρία του παιδιού ένα βήμα πιο πέρα. Κι επειδή η φαντασία των μικρών παιδιών δουλεύει στην εντέλεια ο χορός μπορεί να αναπαριστά πραγματικές ή φανταστικές καταστάσεις…