Η ΔΥΣΛΕΞΙΑ

O όρος Δυσλεξία ακούγεται συχνά την τελευταία δεκαετία χώρις όμως να γνωρίζουμε όλοι μας σε τι αναφέρεται και συχνά πολλοί ονοματίζουμε όλες τις δυσκολίες του λόγου και της άρθρωσης σαν δυσλεξία. Η Δυσλεξία λοιπόν, αναφέρεται στην δυσκολία κατάκτησης των μηχανισμών του γραπτού λόγου και της επεξεργασίας αυτού. Το δυσλεξικό άτομο παρουσιάζει μειωμένη ικανότητα έκφρασης σε όλους τους τομείς του γραπτού λόγου, δηλαδή στην ανάγνωση, τη γραφή, την ορθογραφία και τη κατανόηση. Από την άλλη, τα δυσλεξικά άτομα έχουν απολύτως φυσιολογική νοημοσύνη και ξαφνιάζουν με τη φαντασία, το χιούμορ, την επινοητικότητα και τις συνδυαστικές τους ικανότητες.

Για να πιθανολογήσουμε την ύπαρξη δυσλεξίας πρέπει να εμφανιστούν περισσότερα από ένα συμπτώματα, τα οποία και παρουσιάζονται συνοπτικά και γενικά ως:

• Δυσκολία προσανατολισμού στο χώρο και τον χρόνο
• Δύσκολη επεξεργασία ακουστικών πληροφοριών
• Περιορισμένη οργάνωση
• Απροσεξία και περισπασμός της προσοχής
• Περιορισμένες ικανότητες στο παιχνίδι
• Δισταχτικός λόγος και δυσκολία έκφρασης
• Δυσκολία εύρεσης κατάλληλων λέξεων
• Δύσκολη απομνημόνευση ονομάτων, τοποθεσιών, σειρών κ.λ.π.

Στη προσχολική ηλικία κάποια από αυτά τα «σημάδια» κάνουν την εμφανισή τους και είναι αξιολογήσιμα από έναν θεραπευτή. Με τη περαιτέρω διευρεύνση τους ο θεραπευτής αποφασίζει αν το παιδί χρειάζεται να ενταχθεί σε θεραπευτικό πρόγραμμα ώστε πριν την είσοδο του στο δημοτικό σχολείο να έχει κατακτήσει τις απαραίτητες δεξιότητες.

Ειδικά με το σχολείο παρατηρείται:

• Δυσκολία εκμάθησης του μηχανισμού ανάγνωσης και γραφής
• Χαμηλή κατανόηση κατά την ανάγνωση
• Αργή ανάγνωση, χωρίς ρυθμό και μελωδικά στοιχεία
• Προβληματική ανάγνωση με συγκεκριμένα παθολογικά χαρακτηριστικά (αντικαταστάσεις, παραλείψεις, χάσιμο γραμμής κ.α)
• Περιορισμένη αυτοεκτίμηση

 

Η οριστική διάγνωση της δυσλεξίας δεν μπορεί να γίνει πριν την επαφή του παιδιού με τον γραπτό λόγο συνεπώς πριν την είσοδο του στο δημοτικό σχολείο. Η έγκαιρη διάγνωση της (έως τη Γ’δημοτικού) και η εφαρμογή εξατομικευμένης θεραπείας με τη χρήση τεχνικών οδηγεί το άτομο στην εκμάθηση και εφαρμογή μεθόδων επίλυσης των προβλημάτων που αντιμετωπίζει στον γραπτό λόγο. Δηλαδή, ένα δυσλεξικό άτομο παραμένει σε όλη του τη ζωή δυσλεξικό. Θα μπορούσαμε να το παρομοιάσουμε με την μυωπία. Ένας μύωπας παραμένει μύωπας, φορώντας όμως τα γυαλιά ξεπερνάει τις δυσκολίες του. Αντίστοιχα, το θεραπευτικό πρόγραμμα για τη δυσλεξία «φοράει τα γυαλιά» στο παιδί και αυτό «βλέπει» με άλλο τρόπο.

Ποιός είναι ο κατάλληλος θεραπευτής;

Η δυσλεξία έχει συμπτώματα σε διαφορετικά επίπεδα οπότε θεωρητικά η καλύτερη θεραπευτική προσέγγιση είναι η διεπιστημονική. Βέβαια, στη πράξη υπάρχει διαφοροποίηση. Ίσως σε αρχικό στάδιο ο κατάλληλος θεραπευτής να είναι ο εργοθεραπευτής μαζί με τον λογοθεραπευτή. Μετέπειτα, ο ειδικός παιδαγωγός και ο ψυχολόγος. Η σύσταση της θεραπευτικής ομάδας καθορίζεται από τις δυσκολίες και ανάγκες του παιδιού σε συνδυασμό με την ακαδημαϊκή σχολή προσέγγισης των θεραπευτών.

Ποιός κάνει τη διάγνωση;

Η επίσημη διάγνωση της δυσλεξίας γίνεται από δημόσια πιστοποιημένα διαγνωστικά κέντρα τα λεγόμενα ΚΕΔΔΥ. Η πιστοποίηση από τα ιδιωτικά Κέντρα Ειδικών Θεραπειών δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί στα σχολεία ως επίσημο έγγραφο αλλά μόνο για θεραπευτικούς λόγους.

Η διάγνωση των ΚΕΔΔΥ αποτελεί και έγκριση συνεδριών;

Όχι, η επίσημη αναφορά των ΚΕΔΔΥ δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί από τον ασφαλιζόμενο για την πραγματοποίηση συνεδριών. Όταν κάποιος πάρει τη διάγνωση πρέπει να την προσκομίσει στο ψυχοπαιδαγωγικό κέντρο του ασφαλιστικού του φορέα. Αυτός με την σειρά του εγκρίνει τις απαραίτητες θεραπευτικές πράξεις και εκδίδει τη λεγόμενη «έγκριση συνεδριών».

Προτάσεις για γονείς και εκπαιδευτικούς

• Παραδεχτείτε τις δυσκολίες του παιδιού και συζητήστε μαζί του για αυτές
• Αναθέστε στο παιδί πρωτοβουλίες για να τονώσετε την αυτοεκτίμηση του
• Δημιουργήστε μαζί με το παιδί, ωραίο περιβάλλον εργασίας στο σχολείο και το σπίτι, ήσυχο με τον κατάλληλο φωτισμό και τον απαραίτητα εξοπλισμό
• Βοηθήστε το παιδί με θετικό τρόπο στις σχολικές εργασίες του, οργανώνοντας μαζί ένα πρόγραμμα μελέτης
• Ανταμείψτε την πρόοδο του παιδιού χρησιμοποιώντας πολλούς επαίνους
• Προσφέρετε στο παιδί δραστηριότητες στις οποίες αναδεικνύονται τα δυνατά του σημεία, ταλέντα και χαρίσματα
• Βοηθήστε το παιδί στις σχέσεις του με τους συμμαθητές
• Αν παρατηρήσετε κάποια δυσκολία στο παιδί στις πρώτες τάξεις του δημοτικού, συμβουλευτείτε τους ειδικούς για σας να εφησυχάσουν ή να επιβεβαιώσουν τις ανησυχίες σας