Ένα ιδιαίτερα δημοφιλές ζώο του χειμώνα στο νηπιαγωγείο είναι ο Πιγκουίνος. Ζει στους πάγους και είναι χαρακτηριστικό ζώο για δραστηριότητες τους χειμωνιάτικους μήνες. Παρακάτω θα βρείτε πληροφορίες σχετικά με τη ζωή, την τροφή,την αναπαραγωγή και τα είδη των πιγκουίνων, καθώς και  εποπτικό υλικό για να δείξετε στα παιδιά. 

ΓΕΝΙΚΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ

• Η λέξη πιγκουίνος μπορεί να προέρχεται από: τα Ισπανικά/ Πορτογαλικά και να σημαίνει «παχύς» ή από την Ουαλική λέξη «pen gwyn», που σημαίνει «λευκό κεφάλι» ή από ην Λατινική λέξη «pinguis» που σημαίνει «παχύς» ή από την παράφραση της λέξης 'pin-wing' (pinioned wings) που σημαίνει δεμένα φτερά.
• Οι πιγκουίνοι είναι θαλάσσια πουλιά. Έχουν άσπρο και μαύρο χρώμα και αστείο περπάτημα με μικρά βηματάκια.
• Οι πιγκουίνοι μπορεί να είναι πουλιά, όμως αντίθετα με τα περισσότερα πουλιά δεν μπορούν να πετάξουν.
• Οι πιγκουίνοι περνάνε το μεγαλύτερο μέρος της ζωής τους (περίπου 75%) κάτω από το νερό ψάχνοντας για τροφή μέσα στα παγωμένα νερά των ωκεανών. Όταν μπαίνουν στο νερό χτυπάνε τα φτερά τους και μοιάζουν σαν να πετάνε…
• Οι πιγκουίνοι μοιάζουν στο σχήμα με τορπίλη. Είναι έτσι φτιαγμένοι, ώστε να μπορούν να κολυμπάνε με τον καλύτερο δυνατό τρόπο και μάλιστα η ταχύτητά τους φτάνει τα 15 μίλια την ώρα.
• Η μόνη ώρα που οι πιγκουίνοι «πετάνε» είναι όταν κάνουν άλματα έξω από το νερό. Οι πιγκουίνοι το κάνουν αυτό για να πάρουν μια ανάσα πριν ξαναβουτήξουν στο νερό και συνεχίσουν το ψάρεμα. Επίσης, κάνουν αλματάκια για να βγουν από το νερό πάλι στη στεριά σε περίπτωση που υπάρχουν βράχοι ή μικροί λόφοι από πάγο.
• Οι πιγκουίνοι δεν μπορούν να αναπνεύσουν κάτω από το νερό αν και είναι σε θέση να κρατήσουν την αναπνοή τους για πολλή ώρα.
• Οι πιγκουίνοι περνάνε πολύ από τον χρόνο τους προσπαθώντας να ανταπεξέλθουν στις πολύ χαμηλές θερμοκρασίες. Παρόλο που ζουν στους πάγους η μέση θερμοκρασία τους είναι ίδια με του ανθρώπινου σώματος. Έτσι πρέπει να βρουν τρόπους να μείνουν ζωντανοί στις εξαιρετικά χαμηλές θερμοκρασίες στις οποίες ζουν.
• Όπως και οι φάλαινες έτσι και οι πιγκουίνοι κάτω από το δέρμα τους έχουν ένα πολύ παχύ στρώμα λίπους. Πάνω από αυτό το στρώμα έχουν ένα στρώμα από χνουδωτά φτερά και από πάνω έχουν άλλο ένα στρώμα φτερών, που βοηθάει να σφραγίζεται μέσα στο σώμα τους η ζέστη.
• Οι πιγκουίνοι διαθέτουν και ένα «λάδι» που παράγεται από έναν αδένα τους, το οποίο διαχέεται στο σώμα τους και τους βοηθάει να μένουν «αδιάβροχοι» και «αντιανεμικοί».
• Παρόλα αυτά, πολλές φορές οι πιγκουίνοι χρειάζεται να βρίσκουν και άλλους τρόπους, ώστε να παραμένουν ζεστοί. Έτσι συγκεντρώνονται πολλοί μαζί και φτιάχνουν μεγάλες ομάδες (μπορεί και 5000 πιγκουίνοι), όπου στέκονται ο ένας δίπλα στον άλλο και με αυτόν τον τρόπο κρατιούνται ζεστοί.

ΤΡΟΦΗ:

• Οι πιγκουίνοι τρώνε θαλασσινά. Η κύρια τροφή τους είναι τα ψάρια, αλλά τρώνε και καλαμάρια, σουπιές και ένα είδος γαρίδας που ονομάζεται «κριλ».
• Αν προσέξουμε το ράμφος τους θα δούμε ότι στην άκρη του έχει κάτι σαν αγκίστρι που διευκολύνει το να πιάνουν την τροφή τους. Επίσης, έχουν σκληρές τρίχες στη γλώσσα τους που είναι τοποθετημένες ανάποδα και τους βοηθάνε στο να μην γλιστράνε από το στόμα τους τα θαλασσινά.
• Οι πιγκουίνοι εκεί που ζουν δεν έχουν πόσιμο νερό. Κι αν υπάρχει πόσιμο νερό αυτό είναι παγωμένο. Για το λόγο αυτό έχουν έναν αδένα στο σώμα τους που ξεχωρίζει το αλάτι από το νερό που πίνουν και το οδηγεί στο ράμφος τους ώστε να βγει έξω από το σώμα τους. Έχουν δηλαδή, το δικό τους σύστημα φιλτραρίσματος!

ΖΕΥΓΑΡΩΜΑ:

• Την εποχή του ζευγαρώματος οι πιγκουίνοι κατευθύνονται σε ειδικές περιοχές κοντά στις ακτές. Εκεί οι πιγκουίνοι ζευγαρώνουν, φτιάχνουν φωλιές και μεγαλώνουν τα μικρά τους.
• Όταν οι πιγκουίνοι είναι έτοιμοι να ζευγαρώσουν το αρσενικό στέκεται με ίσια την πλάτη και τα φτερά του τεντωμένα. Βγάζει ένα δυνατό κάλεσμα και περπατάει καμαρωτά για να προσελκύσει το θηλυκό.
• Όταν οι πιγκουίνοι βρουν το ταίρι τους, δένονται μεταξύ τους ακουμπώντας το λαιμό ο ένας του άλλου και χτυπώντας τα πτερύγια ο ένας στην πλάτη του άλλου. Επίσης, τραγουδάνε στο ταίρι τους έτσι ώστε να μάθουν να αναγνωρίζουν τις φωνές ο ένας του άλλου.
• Όταν οι πιγκουίνοι ζευγαρώνουν, συνήθως μένουν μαζί για χρόνια, για όσο χρονικό διάστημα μπορούν να κάνουν πιγκουινάκια.

Οι αισθήσεις μας το χειμώνα οξύνονται... Ποιες είναι άραγε οι μυρωδιές, οι εικόνες, οι ήχοι, οι γεύσεις και οι υφές του χειμώνα; Τι διαφορετικό μπορεί να αισθανόμαστε αυτήν την εποχή και γιατί; Μέσα από σύντομες δραστηριότητες μπορούμε να μιλήσουμε γαι τις αισθήσεις ή να τις επαναλάβουμε για την εποχή του χειμώνα.Παρόμοιες δράσεις μπορούμε να πραγματοποιήσουμε κάθε εποχή και το τέλος της σχολικής χρονιάς να δούμε τις διαφορές και τις ομοιότητες... Τα παιδιά μαθαίνουν μέσα από τις αισθήσεις και οι έννοιες γίνονται πιο κατανοητές.

Μέσα από τις παρακάτω δραστηριότητες  συνδέουμε το χειμώνα άμεσα με τον πως τον αντιλαμβανόμαστε και τα παιδιά μπαίνουν στη διαδικασία να συνδέσουν τα καιρικά φαινόμενα, τις εικόνες, τους ήχους με τις 5 αισθήσεις και να συνειδητοποιήσουν ότι ο άνθρωπος αντιλαμβάνεται τα πάντα μέσα από αυτές και τις χρησιμοποιεί για να έρθει σε επαφή με τον κόσμο γύρω του.

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΙΣ ΑΙΣΘΗΣΕΙΣ:

Οραση:

• Να δούμε το χιόνι που πέφτει
• Να δούμε τον αέρα να κουνάει τα κλαδιά των δέντρων
• Να δούμε ανθρώπους που φοράνε σκουφιά και κασκόλ
• Να δούμε τον καπνό από τις καμινάδες

Ακοή:

• Να ακούσουμε τον δυνατό αέρα
• Να ακούσουμε την ησυχία αν έξω έχει πέσει χιόνι
• Να ακούσουμε τα πουλιά
• Να ακούσουμε να φτυαρίζουν το χιόνι

Γεύση:

• Να φτιάξουμε στο νηπιαγωγείο ζεστή σοκολάτα και να τη γευτούμε
• Να φτιάξουμε τσάι στο νηπιαγωγείο και να το γευτούμε
• Να γευτούμε ένα χειμωνιάτικο φρούτο πχ πορτοκάλι, μανταρίνι
• Να μαγειρέψουμε ένα χειμωνιάτικο γλυκό και να το γευτούμε
• Να γευτούμε ένα παγάκι

Παρακάτω θα βρείτε μηνιαία Ημερολόγια για το 2013. Χρησιμεύουν είτε για την μηνιαία καταγραφή του καιρού από τα παιδιά, είτε για τον προγραμματισμό δραστηριοτήτων από τη νηπιαγωγό. Το μέγεθός τους είναι σε Α4 και μπορούν να εκτυπωθούν είτε σε λεπτό χαρτόνι (που χρησιμοποιούμε στον εκτυπωτή) αν πρόκειται να τα χρησιμοποιήσουμε στην τάξη, είτε σε απλές κόλλες Α4 αν πρόκειται να τα χρησιμοποιήσει η νηπιαγωγός για τον μηνιαίο προγραμματισμό της. Κάθε μήνας είναι διακοσμημένος με κάποιο ιδιαίτερο χαρακτηριστικό του, ώστε να υπενθυμίζει στα παιδιά το χαρακτηριστικό αυτό του μήνα.Τους καλοκαιρινούς μήνες (Ιούλιος - Αύγουστος ) μπορείτε να τους χρησιμοποιήσετε στο σπίτι με τα δικά σας παιδιά.

Επίσης, τα παρακάτω ημερολόγια μπορούν να χρησιμοποιηθούν και από τους γονείς, ώστε να σημειώνουν σημαντικά γεγονότα για κάθε μήνα (π.χ ένα ραντεβού στον παιδίατρο, κάποιο παιδικό πάρτυ κλπ) και να είναι αναρτημένα σε εμφανές σημείο του σπιτιού (κουζίνα - παιδικό δωμάτιο).

Μια ωραία ιδέα είναι οι γονείς στην αρχή κάθε μήνα να σημειώνουν με τα παιδιά τις δραστηριότητες που θα ήθελαν να κάνουν μαζί, π.χ να πάνε θέατρο ή να ένα απόγευμα στην παιδική χαρά ή μια βόλτα σε ένα φιλικό σπίτι κλπ. Με τον τρόπο αυτό τα παιδιά μαθαίνουν να οργανώνουν τον χρόνο τους, αλλά εμπεριέχει και έννοιες όπως: να μετράνε πόσες μέρες απομένουν για κάτι ή πόσες μέρες πέρασαν από τότε που έκαναν κάτι άλλο. Επίσης, διευκολύνει στην κατανόηση της έννοιας του χρόνου, τι έγινε πριν ή τι θα γίνει μετά.

Επιμορφωτικό σεμινάριο για τη Μουσική στο Νηπιαγωγείο, για φοιτητές και εκπαιδευτικούς της Προσχολικής Αγωγής και της Μουσικής Αγωγής.

Το 2ο σεμινάριο με θέμα:

"Διαθεματικές προσεγγίσεις στη Μουσική και διδακτικές παρεμβάσεις στο νηπιαγωγείο" θα πραγματοποιηθεί στην αίθουσα εκδηλώσεων της Κεντρικής Δημοτικής Βιβλιοθήκης, Εθνικής Αμύνης 27, το Σάββατο 2/02/2013 και ώρες 10.00-14.00 μμ.

Εισηγήτριες:
1. Χαρίκλεια Παπανικολάου , Μουσικοπαιδαγωγός - Ειδική Επιστήμων στο Π.Τ.Δ.Ε. του Α.Π.Θ.

2. Ραχήλ Μαρτίδου, Σχολική Σύμβουλος της 37ης Εκπαιδευτικής Περιφέρειας Προσχολικής Αγωγής Ν. Χαλκιδικής.

3. Κατερίνα Τζαβάρα, Εκπαιδευτικός-Συγγραφέας

4. Μάρλεν Κεφαλίδου, Μουσικός- Νηπιαγωγός

Η εκδήλωση εντάσσεται στο θεματικό κύκλο: "Βιβλιοθήκες και Παιδί"

Η είσοδος θα είναι ελεύθερη και θα τηρηθεί αυστηρή σειρά προτεραιότητας κατά την προσέλευση.

Θα δοθεί βεβαίωση συμμετοχής και υλικό με εκπαιδευτικές σημειώσεις.

Πληροφορίες: Κωνσταντίνος Βόγδανος 2310 374808